KATHOLIEKE KATECHISMUS

BESTAAN ER WEL MENSEN ZONDER GOD?

Sommige ouders willen hun kinderen 'neutraal' opvoeden, dus zonder indoctrinatie. Dit is niet mogelijk. Kinderen zuigen altijd op wat hen wordt voorgeleefd. Wanneer dat inhoudt dat God niet bestaat, maar dat, bijvoorbeeld, de wetenschap 'alles' is, dan wordt dezelfde wetenschap de God van hun kinderjaren.
Er zijn natuurlijk veel meer 'afgoden' dan 'de wetenschap'. Om er maar een paar te noemen: eer, rijkdom, topsport, gezondheid. Mensen kunnen zo bezeten zijn van geld dat ze zelfmoord plegen als de beurs crasht. Bij het najagen van prestaties in de sport kan men letterlijk over lijken gaan, en ook zijn eigen gezondheid op het spel zetten. Er is bijvoorbeeld zoveel geld te verdienen bij het wielrennen, dat de renners hun levensduur wel een paar jaartjes willen verkorten om nu maar te kunnen winnen. Men kan ook juist overdrijven bij het nastreven van de eigen gezondheid, wanneer men dan weer andere waarden uit het oog verliest.
Een oude afgod die nog steeds veel mensenoffers eist, is 'het vaderland'. Vraag dat maar aan, bijvoorbeeld, de Servische, Baskische of Ierse nationalisten. Ook in Vlaanderen kom je ze tegen.

In Dokter Zhivago maken we kennis met een communist die over lijken gaat om zijn doel te bereiken: Sjtrelnikov. Hij was niet de enige: Mao en Stalin gingen ook over lijken. De revolutionairen in Zuid-Amerika houden de traditie van Che Guevara en Fidel Castro in ere. Toch is de 'dictatuur van het proletariaat' maar een idee, een overdrijving, en dus een afgod. Je kunt het alleen bewerkstelligen ten koste van de individuele vrijheid en het particuliere initiatief. Echter, ook bij de bestrijding van het communisme kan men overdrijven: zoals bij de communistenjacht van de Amerikaanse senator Joe McCarthy in de jaren zestig.

Wanneer een homofiel zich afzet tegen de ontkenning van zijn geaardheid tijdens zijn kinderjaren, kan hij de afgodendienst van de 'gay lifestyle' gaan aanhangen, compleet met ceremonieën als 'gay pride parades'. Van de andere kant kan een bepaalde vorm van katholiek fundamentalisme ook alle uitingen van homosexualiteit verketteren, of zelfs elk huwelijk waardeloos noemen dat niet uitdrukkelijk als roomskatholiek sacrament is voltrokken.
Fundamentalisme kan eveneens een afgodendienst zijn, zowel bij moslims als bij christenen en joden.
Mensen die zich niet voldoende bewust zijn van God, vervallen overigens niet altijd in een duidelijke vorm van afgodendienst. Het geloof in God blijft latent aanwezig.